Goed dag-nachtritme van groenten en fruit geeft betere bescherming tegen kanker

Heeft uw salade enig idee hoe laat het is? Het kan gezonder voor u zijn als dat zo is, dat blijkt uit onderzoek van de Rice University en de Universiteit van Californië in Davis.

“Groenten en fruit sterven niet op het moment dat ze worden geoogst” zegt bioloog Janet Braam, de hoofdonderzoeker van een nieuwe studie die in Current Biology werd gepubliceerd. “Ze reageren nog dagenlang na oogst op hun omgeving, en we kwamen erachter dat we licht konden gebruiken om de gewassen aan te zetten tot het aanmaken van meer kankerbestrijdende anti-oxidanten op bepaalde tijden van de dag.” Braam is hoogleraar en voorzitter van de vakgroep Biochemie en Celbiologie op de Rice University.

Braam’s team simuleerde dag – nachtcycli van licht en donker om controle uit te oefenen op de interne klok van groenten en fruit, waaronder kool, wortelen, pompoen en bosbessen. Het onderzoek is een vervolg op haar teams bekroonde studie in 2012 over de manieren waarop planten hun interne circadiaanse klok gebruiken om zich te verdedigen tegen hongerige insecten. Deze studie liet zien dat Arabidopsis thaliana – een veelgebruikt modelorganisme voor plantenstudies – een paar uur voor zonsopgang de productie van insectenwerende chemische stoffen enorm begint te verhogen. Dit is ook het tijdstip waarop hongerige insecten zich tegoed gaan doen aan de gewassen.

Braam’s inspiratie voor dit nieuwe onderzoek kwam voort uit een gesprek met haar tienerzoon:

“Ik vertelde hem over de eerdere studie met Arabidopsis en insectenresistentie en hij zei: “Nou dan weet ik wel op welk tijdstip van de dag ik mijn groenten voortaan ga eten!” Toen had ik mijn “aha!” moment. Mijn zoon had juist in gedachte om de groenten te vermijden op het moment dat ze vol anti-insecten chemicaliën zaten, maar ik wist dat sommige van deze stoffen bekend stonden als waardevolle metabolieten voor de menselijke gezondheid, dus ik besloot om te onderzoeken of groenten deze bestanddelen circuleren in een circadiaans ritme (=dag/nacht ritme)”.

Arabidopsis en kool zijn verwante gewassen en Braams team begon het onderzoek door te kijken of de klok van de kool op dezelfde manier werkte als die van Arabidopsis. Dat bleek zo te zijn. Beide soorten hadden een biologische klok die te “hertrainen” viel. Net zoals bij mensen die over tijdzones reizen een jetlag krijgen en zich daarna langzaam aanpassen aan het dag-nachtritme van de nieuwe omgeving, zo konden kool en Arabidopsis zich ook beiden aanpassen aan een vernieuwd dag-en-nachtritme. Dit werd bij de planten gedaan middels gecontroleerde belichting in lichtdicht afgesloten kamers in plaats van het verplaatsen over tijdzones.

Na dit succes met kool werden ook andere gewassen onderzocht: spinazie, sla, courgette, wortels, zoete aardappelen en blauwe bessen. “We konden al deze soorten een nieuw dag-en-nachtritme ‘aanleren’.” Aldus Goodspeed, de hoofdauteur van de studie. Goodspeed en Braam concluderen uit deze bevindingen dat het opslaan van groenten en fruit in donkere vrachtwagens, boxen en koelkasten het behouden van een dagelijks ritme voor de gewassen erg moeilijk maakt.

“We kunnen echter niet zeggen of ‘continue donker’ of ‘continue licht’ de houdbaarheid van fruit en groenten verkort” voegt Braam toe. “Wat we hebben laten zien is dat het behoud van een werkende interne klok voordelig is met betrekking tot insectenresistentie en er zouden ook gezondheidsvoordelen voor de mens aan kunnen kleven.”

Tijdens dit kool-experiment kwamen de onderzoekers er ook achter dat ze de bladeren van de kool zodanig konden manipuleren dat de planten hun productie van anti-insecten metabolieten gingen verhogen op andere tijdstippen gedurende de dag. Een van die metabolieten, een anti-oxidant genaamd glucoraphanine, oftewel 4-MSO, staat ook wel bekend als een anti-kanker stofje dat al eerder werd bestudeerd in broccoli en andere groenten.

Braams team is al weer bezig met vervolgonderzoek, om te bekijken of licht en andere stimuli, zoals aanraking, kunnen worden gebruikt om resistentie tegen plagen van voedselgewassen in ontwikkelingslanden te verbeteren.

“Het is fascinerend om te bedenken dat we wellicht in staat zijn om gezondheidsvoordelen van de gewassen die we eten te vergroten en dat simpelweg door de wijze van opslag.” aldus Goodspeed.

Lees ook:
Nieuw moleculair bewijs voor anti-kanker voeding
Effect van WiFi op planten (tuinkers)
Mobiele telefoon tumor: feit of fabel?
Kankerverwekkende stoffen in babyshampoo

Bronnen:
D. Goodspeed, J.D. Liu, E.W Chehab, Z. Sheng, M. Francisco, D.J. Kliebenstein, J. Braam, Postharvest Circadian Entrainment Enhances Crop Pest Resistance and Phytochemical Cycling. Current Biology (June 20, 2013): https://www.cell.com/current-biology/retrieve/pii/S0960982213006295
(Vertaling en foto)